Słowo „ekonomiczny” oznacza coś, co osiągnięte jest niewielkim nakładem sił i środków i w popularnym rozumieniu tego słowa oznacza po prostu „oszczędny”. Każdy samochód, niezależnie od rodzaju napędu, może przejechać więcej i taniej lub drożej i mniej w zależności od tego, jaki styl jazdy preferuje osoba, która go użytkuje. Dla samochodów spalinowych ekonomia jazdy sprowadza się do takiego zużywania benzyny, które pozwoli na jak największe wydłużenie zasięgu pokonanego na jednym baku. Czy w przypadku samochodów elektrycznych też można jeździć ekonomicznie? Czy istnieją metody, dzięki którym można zaoszczędzić energię jadąc komfortowo za kierownicą elektrycznego samochodu?
Czy zasady jazdy ekonomicznej znajdują zastosowanie w przypadku użytkowania samochodu elektrycznego? Jak najbardziej – tak. Co więcej, przeważająca część tych zasad jest taka sama w przypadku samochodów elektrycznych i napędzanych silnikami spalinowymi. Większość ludzi ma też całkiem niezłe pojęcie na temat tych zasad, choć nie zawsze skłonna jest je stosować. Co zatem robić, by elektrykiem jeździć dalej i taniej?
Zasada pierwsza – płynna jazda
Płynność jazdy to podstawowa zasada, która na to pozwala bez względu na rodzaj napędu. Napęd służy zawsze dostarczeniu energii do uruchomienia, nadania pojazdowi planowanej prędkości i utrzymania jej. Każde przyspieszenie niesłużące realizacji tych trzech podstawowych celów to konkretna strata. Trzeba zatem – w granicach rozsądku, mając na uwadze bezpieczeństwo własne i innych uczestników ruchu drogowego – unikać niepotrzebnego przyspieszania.
Jednak w przypadku samochodów elektrycznych hamowanie pozwala nam na odzyskanie energii i wydłużenie czasu jazdy, zwłaszcza w cyklu miejskim. Każdy samochód elektryczny ma układ rekuperacyjny, czyli odzyskujący dużo (nawet do ponad 80%) energii wytwarzającej się podczas hamowania, gdy silnik pracuje jak prądnica ładując akumulatory. W przypadku silników spalinowych ta energia zamienia się na ciepło i właściwie oznacza bezpowrotną stratę. Zatem rekuperacja pozwala znacząco wydłużyć czas jazdy na jednym ładowaniu zwłaszcza w trakcie jazdy zatłoczonymi ulicami miasta. Niewielkie prędkości i częste, nie gwałtowne hamowanie, pozwala na odzyskanie całkiem pokaźnej ilości energii.
Zasada druga – dostosowanie prędkości do rzeczywistych potrzeb
Energia silnika samochodu zużywana jest podczas jazdy na 2 podstawowe cele: pokonanie oporu toczenia (siły tarcia opon o podłoże) i pokonanie oporu powietrza. Po przekroczeniu pewnej granicy (rozpiętość jest duża, bo uzależniona od wielu czynników), wynoszącej mniej więcej 40 km/godzinę, opory są z grubsza podobne, lecz forma ich wzrostu wraz z prędkością, zdecydowanie nie. Opory toczenia rosną liniowo wraz z prędkością, aerodynamiczne z jej kwadratem. Czyli zwiększenie prędkości z 40 do 80 km/h oznacza +/- dwukrotny wzrost oporów toczenia i czterokrotny stawianych przez powietrze. Z 40 na 160 km/h to odpowiednio 4 i 16 razy. Na autostradzie nie wolno jechać zbyt wolno, ale szybka jazda jest dla ekonomii jazdy zabójcza.
Jeśli chodzi o opory powietrza, elektryki mają trochę lepiej, bo auto spalinowe wymaga dostępu powietrza do komory silnika, a to siłą rzeczy zwiększa opory. Ale nie tylko konstrukcja ma tu znaczenie. Co zrobić, aby ograniczać opory? Zajrzyj do zasady piątej.
Zasada trzecia – ograniczenie do minimum dodatkowego poboru mocy
Wszystko co działa w samochodzie, zużywa energię, która w przypadku elektryka jest również wykorzystywana do napędzania pojazdu. Zatem to, czy używasz klimatyzacji, mocno ogrzewasz samochód lub korzystasz ze wszystkich możliwych urządzeń (radio, głośniki o dużej mocy, ogrzewanie szyb, wycieraczki, spryskiwacz, itd.). może znacząco zmniejszyć zasięg, o czym ostrzega analiza struktury poboru mocy. Zgodnie z prostym wyliczeniem, zasięg samochodu elektrycznego wynoszący, powiedzmy średnio około 250 kilometrów przy temperaturze zewnętrznej wynoszącej 30 stopni z klimatyzacją obniżającą ją wewnątrz o dziesięć stopni, może zmniejszyć zasięg o 22% do 195 kilometrów. Nie nakłaniamy nikogo, aby jechał w męczącym upale latem lub w przeraźliwie zimnym samochodzie zimą lub naginał zasady bezpieczeństwa nie korzystając z wycieraczek, migaczy czy świateł. Jednak obniżenie temperatury ogrzewania o kilka stopni lub rezygnacja z klimatyzacji to niewielkie poświęcenie, które można znacząco przełożyć się na zasięg pokonany na jednym ładowaniu.
Dodatkowo, samochody elektryczne często są wyposażone w funkcję ogrzewania jedynie siedzenia kierowcy. To pozwala oszczędzić energię zimą, bez ogrzewania całego wnętrza kabiny. Warto zwrócić uwagę, czy nasz upatrzony model ją posiada.
Zasada czwarta – przewidujący sposób jazdy
Obserwuj nie tylko drogę bezpośrednio przed pojazdem, ale sięgaj wzrokiem dalej. Szczególnie w mieście, gdzie prędkość zmienia się bardzo często, warto o kilka sekund szybciej podjąć decyzję o hamowaniu lub przyspieszaniu (światła na skrzyżowaniu, przejście dla pieszych, zagęszczający się ruch innych pojazdów, zwężenie jezdni, korki, itd.) Na każdym manewrze oszczędzisz niewiele, ale w sumie daje to widoczne efekty. Jak wspominaliśmy wcześniej, rekuperacja przy spokojnej, przewidującej jeździe po mieście daje zadziwiająco dobre efekty, jeśli chodzi o odzyskiwanie energii.
Jeśli planujesz dłuższą trasę, a nie spieszy Ci się – wybierz ten wariant trasy, który da szansę lepiej wykorzystać tę szczególną przewagę samochodu elektrycznego.
Zasada piąta – w miarę możliwości zmniejszaj opory aerodynamiczne i opory toczenia
Zamykaj okna. Zdemontuj bagażnik dachowy, jeśli go nie używasz – to nie trwa długo. Jeśli to możliwe wybieraj bagażnik na rowery instalowany z tyłu pojazdu. Regularnie sprawdzaj ciśnienie w oponach – za niskie zwiększa nie tylko opory aerodynamiczne, ale również zużycie opon. Nie woź stale w bagażniku niepotrzebnych rzeczy – każdy kilogram to konkretna ilość energii, którą tracisz. Nie używaj opon zimowych poza sezonem – miękka guma i specjalne jej profilowanie w wyższych temperaturach znacząco zwiększają opory toczenia.
Mamy nadzieję, że kilka tych drobnych rad pozwoli na komfortową, bezpieczną i ekonomiczną jazdę podczas zbliżających się eskapad wakacyjnych.
